Bluszczyk kurdybanek to wieloletnia roślina zielna, która dorasta 20 cm do 50 cm wysokości na kwadratowej łodydze z okrągłymi, ząbkowanymi liśćmi. Kwiaty są fioletowo-niebieskie, wpadające w jasnofioletowy kolor; kwitnienie może trwać 3 miesiące lub dłużej, co jest wyjątkowe w przypadku dzikich kwiatów. Liście bluszczyku wydzielają zapach kamfory z nutą cytronelli i mięty pieprzowej.
Kiedyś bluszczyk kurdybanek był bardzo cenionym ziołem. Ale dzisiaj właściciele domów uważają tę roślinę o fioletowo-niebieskich kwiatach za chwast, ponieważ rosną na trawnikach. Zielarze praktycznie ignorują bluszczyk, przepisując go głównie jako herbatę na uporczywy kaszel.
W I wieku naszej ery grecki lekarz Dioscorides nauczał, że herbata liściasta z bluszczyku jest lekarstwem na rwę kulszową; podobnie uczynił później XVI-wieczny angielski zielarz John Gerard, cytując Dioscoridesa jako źródło.
Gerard wspomniał też, że bluszczyk, gotowany w bulionie baranim, jest dobry na "słabe plecy". Jednak wyraził najwyższe uznanie dla skuteczności tej rośliny w leczeniu dolegliwości oczu, stwierdzając, że zmieszana z glistnikiem, stokrotkami, cukrem i wodą różaną usuwa "wszelki smutek z oczu". Udowodniono, że jest to najlepsze lekarstwo na świecie.
Bluszczyk kurdybanek trafił do Ameryki i stał się częścią farmakopei osadników. Ze względu na wysoką zawartość witaminy C zielarze i lekarze uznali bluszczyk za pomocny w leczeniu szkorbutu. Amerykańscy lekarze w XIX wieku podawali sok lub herbatę z bluszczyku na astmę, kaszel, gruźlicę i wrzody płuc, a także zalecali bluszczyk na gazy jelitowe i gorączkę. Lekarze przepisywali tę herbatę również na zatrucie ołowiem.
Łodygi, kwiaty, liście.
Bluszczyk kurdybanek działa tonizująco, moczopędnie i obkurczająco. Jest stosowany w leczeniu wielu problemów związanych z błonami śluzowymi ucha, nosa, gardła i układu trawiennego. Dobrze tolerowane zioło, bluszczyk kurdybanek, można podawać dzieciom w celu usunięcia utrzymujących się zatorów i leczenia chorób przewlekłych, takich jak zapalenie ucha srodkowego i zapalenie zatok.
Problemy z gardłem i klatką piersiową, szczególnie te spowodowane nadmiarem śluzu, również odnoszą korzyści z tego środka. Bluszczyk jest również cennym lekarstwem na zapalenie żołądka i niestrawność żołądkową. W dalszej części przewodu pokarmowego jego działanie wiążące pomaga przeciwdziałać biegunce oraz osuszać wodnistą i śluzową wydzielinę. Bluszczyk stosuje się w zapobieganiu szkorbutowi oraz jako środek tonizujący na wiosnę i uważa się go za korzystny w leczeniu chorób nerek.
Młode liście bluszczyku można jeść na surowo lub gotowane. Liście mają gorzki smak, można je dodawać do sałatek, aby dodać im lekkiego aromatu. Można je również gotować jak szpinak, dodawać do zup itp. lub używać jako przyprawa. Zioło to jest dostępne bardzo wcześnie w roku. Herbatę ziołową sporządza się ze świeżych lub suszonych liści.
Często stosuje się bluszczyk w połączeniu z liśćmi werbeny. Zioło to dodawane jest do piwa w podobny sposób jak chmiel w celu jego oczyszczenia, a także polepszenia jego smaku i trwałości. Gatunek ten był najpowszechniejszym dodatkiem do piwa przed użyciem chmielu od XVI wieku.
Bluszczyk kurdybanek pochodzi z Europy i zachodniej Azji; bluszczyk jest obecnie naturalizowany w innych regionach o klimacie umiarkowanym, w tym w Ameryce Północnej. Bluszczyk rośnie na obrzeżach lasów, wzdłuż ścieżek i żywopłotów. Bluszczyk kurdybanek jest zbierany latem.
Preferuje ciężką glebę i pół cień. Bluszczyk preferuje wilgotne, dobrze przepuszczalne gleby, dobrze radzi sobie w słońcu lub cieniu. Roślina bardzo inwazyjna, swobodnie rozprzestrzeniająca się u korzeni. Dobra roślina dla pszczół.
Bluszczyk rozmnaża się przez nasiona - nasiona należy wysiewać na miejscu zaraz po dojrzeniu lub wiosną. Podział wiosną lub jesienią. Większe kępy można bardzo łatwo przesadzić bezpośrednio na stałe miejsca, chociaż najlepiej jest umieścić mniejsze kępy w doniczkach i hodować je w inspektach aż dobrze się ukorzenią. Posadź je wiosną.
Bluszczyk kurdybanek zawiera wosk, kwas, cholinę, glicydy, lipidy, białko (glechomina), olejek eteryczny, lakton, zasadę gorzką (marrubinę), saponiny, żywicę, garbniki, witaminę C.
Napar: 1 łyżeczkę suszonych liści bluszczyka zalać szklanką wrzącej wody i pozostawić na 10-15 minut. Należy to pić trzy razy dziennie.
Nalewka: 1-4 ml nalewki 3 razy dziennie.
Roślinę należy stosować ostrożnie. Niektóre raporty mówią, że roślina może być toksyczna dla koni. Unikaj, jeśli jesteś w ciąży, ponieważ ma właściwości poronne. Zioło przeciwwskazane w epilepsji.
Kwiaty bluszczyka można jeść lub wykorzystywać jako piękny dodatek do sałatek. Z całej rośliny można przygotować nalewkę (50% nasyconą 100% alkoholem; przyjmować 15 kropli 3 razy dziennie). Bluszczyk jest również łatwy do suszenia, wymaga mniej niż 1 tygodnia.
W wywarze i gorącej herbacie ziołowej bluszczyk jest szczególnie dobry w leczeniu infekcji nosa, gardła i ucha poprzez dezynfekcję błon śluzowych i upłynnianie śluzu aż do płuc. Bluszczyk pomaga oczyścić płuca poprzez odkrztuszanie. Bluszczyk wzmacnia również oskrzela i dodaje energii wszystkim narządom żołądkowo-jelitowym, układowi moczowemu i narządom płciowym.
Bluszczyk to także jedno z wielkich ziół leczniczych: okłady ze skoncentrowanego wywaru stosuje się przy leczeniu ropni, ran, skaleczeń i siniaków. Kuracja na bazie herbat ziołowych (3 rośliny w 1 szklance [250 ml] wody) oczyszcza krew i tkanki z toksycznych metali ciężkich, takich jak kadm, miedź, ołów i cynk: pić 1 litr dziennie przez 10 dni lub do 3 miesięcy, w zależności od ciężkości zatrucia. Suszona roślina, sproszkowana, jest sterutatorem, idealnym na bóle głowy i zapalenie zatok.
Pędy kwiatowe bluszczyka należy zbierać w okresie od kwietnia do czerwca.
Na kaszel bluszczyk można stosować z podbiałem, szantą białą i omanem. Na katar zatokowy połącz bluszczyk z nawłocią.
Bluszczyk zmiel w moździerzu lub w blenderze. Dodaj olej i wymieszaj. Maceruj przez 1 miesiąc i ostrożnie odcedź. Olej rozlej do kilku małych buteleczek (łatwiejszy w użyciu i mniej podatny na zjełczenie).
Doskonały na rany, siniaki, a nawet bóle mięśni.
