Bezpośredni korzystny wpływ ziela żeń-szenia na wiele narządów i gruczołów w organizmie człowieka został zidentyfikowany w różnych testach przeprowadzonych przez badaczy klinicznych w testach mierzących korzyści różnych związków chemicznych zawartych w zielu. Jednakże dokładna podstawa biochemiczna większości tych skutków, jakie składniki ziołowe wywierają na organizm, wciąż pozostaje tajemnicą i wymaga dalszych badań.
Obecna wiedza naukowa jest wciąż niewystarczająca, aby ocenić cały potencjalny i rzeczywisty charakter różnorodnych składników chemicznych ziela żeń-szenia, nadal nie jest możliwe zbadanie i uzyskanie dokładnej wiedzy o ich funkcjach oraz zmapowanie wszystkich ich skutków.
To, że tak wiele efektów fizjologicznych wynika z działania tylko jednego zioła, czasami wydaje się mało prawdopodobne, a nawet niemożliwe, jest to jeden z powodów, dla których żeń-szeń jest często nazywany w literaturze cudownym ziołem.
Wskazówką może być wpływ żeń-szenia na hormony, a całe biochemiczne wyjaśnienie korzyści płynących z tego zioła może wiązać się z regulacją hormonów i ich rolą w organizmie człowieka.
Podwzgórze w mózgu, przysadka mózgowa i nadnercza wewnątrzwydzielnicze nad nerkami są odpowiedzialne za uwalnianie dużej liczby hormonów regulacyjnych u ludzi.
Te wewnętrzne struktury wytwarzają hormony, które regulują stres i naszą reakcję na niego, naszą reakcję na zmęczenie fizyczne, uraz lub szok, kontrolują i regulują poziom cukru we krwi, sprawdzają ciśnienie krwi i tętno, utrzymują temperaturę ciała lub homeostazę, utrzymują funkcjonowanie seksualne gonad, pomagają w detoksykacji krwi i regulują odporność - na wszystkie te czynniki w organizmie człowieka wpływa również ziele żeń-szenia.
Głównym obszarem kontrolującym oba gruczoły dokrewne jest obszar wydzielniczy mózgu zwany podwzgórzem, który jest strukturą w obszarze dolnej części mózgu. Region ten wydziela czynniki regulujące, które kontrolują uwalnianie hormonów z przysadki mózgowej.
Pojawienie się jakiegokolwiek zewnętrznego zagrożenia dla organizmu, a także utrzymanie wewnętrznego zastoju i funkcji fizjologicznych to główna rola podwzgórza - ten obszar mózgu stale monitoruje stan organizmu.
Zarówno ciało, jak i mózg, podwzgórze jest stale poddawane działaniu nerwów i w ten sposób utrzymywana jest homeostaza. Wszystkie funkcje fizjologiczne, takie jak poziom hormonów we krwi, ciśnienie krwi, bilans wodny i zawartość płynów w organizmie, poziom cukru we krwi i inne ważne parametry fizjologiczne, są stale monitorowane przez podwzgórze.
Stresująca sytuacja postrzegana przez podświadomość wywołuje również reakcję podwzgórza, a do organizmu wysyłane są odpowiednie sygnały sygnalizujące stres. Bodźce fizyczne i psychiczne mogą powodować reakcję podwzgórza i wydzielanie czynników wyzwalających uwalnianie odpowiednich hormonów w celu przygotowania organizmu do reakcji.
Regulacja i wydzielanie przysadki mózgowej znajduje się pod bezpośrednią kontrolą podwzgórza; można powiedzieć, że przysadka działa jak urzędnik wykonawczy pod rozkazami podwzgórza, gdy jest kierowana i pod wpływem tego pierwszego, hormony uwalniające przysadkę mózgową, które będą regulować i zmieniają charakter ogólnego metabolizmu w organizmie, jego hormony będą wpływać na apetyt, uwalniane przez nie hormony będą wpływać na temperaturę ciała i inne ważne funkcje, takie jak bilans wodny i regulacja osmo w organizmie.
W ten sposób przysadka mózgowa działa, gdy jest aktywowana przez podwzgórze, które jest prawdziwym obszarem koordynującym wszystkie kluczowe funkcje organizmu w płynny sposób - podwzgórze z kolei odzyskuje wszystkie sygnały z mózgu i ciała, na przykład intensywność światła pochłanianego przez oczy bezpośrednio wpływa na podwzgórze i kieruje go do aktywacji przysadki mózgowej w celu uwolnienia hormonów, które w normalnych warunkach będą kontrolować nasz cykl snu i czuwania.
Hormony pośredniczące w przysadce mózgowej nie są niezbędne podwzgórzowi do wszystkich funkcji, ten obszar mózgu ma bezpośredni wpływ na ludzką seksualność, bezpośrednio wpływa na rozwój ludzkiego ciała, a także ma do odegrania rolę w cyklu reprodukcyjnym.
Wydzielanie hormonów, które powodują aktywację innego gruczołu dokrewnego, nadnerczy, jest jednym z najważniejszych wydzielin przysadki mózgowej. Te nadnercza uwalniają hormon adrenalinę, który jest główną substancją chemiczną odpowiedzialną za "walkę lub ucieczkę". Jest to reakcja u wszystkich zwierząt, w tym ludzi.
Alarm lub niebezpieczeństwo jest przetwarzane przez mózg za pomocą środków wizualnych lub innych i jest natychmiast przekazywane do obszaru podwzgórza, który z kolei aktywuje przysadkę mózgową, co powoduje, że wydzielina przysadki mózgowej przemieszcza się do nadnerczy i aktywuje ją - rezultatem jest uwolnienie hormonów stresu, które zalewają ciało, przygotowując je do walki lub ucieczki przed niebezpieczeństwem i stresem.
Proces ten opiera się na systemie sprzężenia zwrotnego, a na stymulację przysadki mózgowej z kolei wpływają właśnie te hormony stresu, które powstrzymują przysadkę mózgową przed dalszą stymulacją uwalniania hormonów, gdy znajdą się one we krwi w wymaganych ilościach.
Oś podwzgórze-przysadka-nadnercza to termin stosowany przez naukowców zajmujących się naukami przyrodniczymi do określenia tych interakcji, których efektem jest regulacja wszystkich funkcji życiowych organizmu człowieka.
Uważa się, że żeń-szeń działa na tej osi i wpływa na regulację hormonów poprzez nieznany mechanizm, który należy jeszcze zbadać. Niektórzy naukowcy uważają, że aktywność biochemiczna ziół, takich jak żeń-szeń i pokrewnych adaptogenów, zależy przede wszystkim od funkcjonowania układu hormonalnego w regulacji funkcji życiowych organizmu.
Szerokie działanie żeń-szenia można częściowo wyjaśnić tym, że jest on w stanie kontrolować lub modyfikować przepływ hormonów w organizmie, ponieważ hormony te są czynnikami chemicznymi mającymi uniwersalną kontrolę nad całym organizmem - każde zioło może zakłócać ich przepływ, może również teoretycznie kontrolować i wpływać na funkcje życiowe organizmu ludzkiego.
Związek pomiędzy funkcjonowaniem nadnerczy a żeń-szeniem został dokładnie zbadany i dobrze udokumentowany w literaturze. Przyjmowanie żeń-szenia zwiększa odporność organizmu na stres, co udowodniono w testach na zwierzętach, podczas których zwierzęta, którym usunięto nadnercza, nie odniosły żadnych korzyści z podawania żeń-szenia.
Żeń-szeń może mieć pośrednie działanie regulacyjne na nadnercza poprzez podwzgórze lub może działać bezpośrednio na nadnercza, kontrolując stres w organizmie, ale fakt, że ma on kontrolujący wpływ na nadnercza, nie jest kwestionowany w literaturze.
Jedną z głównych ról żeń-szenia u zwierząt narażonych na stres jest stymulacja biochemicznej produkcji dużych ilości hormonów stresu, pomagając organizmowi natychmiastowo poradzić sobie ze stresem.
Zioło ma pod tym względem bardzo silne działanie, na przykład produkcja hormonów stresu w nadnerczach zatrzymuje się natychmiast po ustąpieniu stresu u zwierząt, którym nie podaje się żeń-szenia, ale nie ma to miejsca w przypadku zwierząt, którym podaje się żeń-szeń.
Wydaje się, że nadnercza zwierząt testowanych, którym podawano żeń-szeń, oszczędzają wytwarzane hormony stresu po przejściu czynnika wywołującego stres i wydają się przedłużać wytrzymałość organizmu.
Nadnercza zwierząt leczonych żeń-szeniem i innymi adpatogenami lepiej reagują na stresującą sytuację i lepiej przystosowują się w przypadku urazu. Ogólnie rzecz biorąc, żeń-szeń i inne adaptogeny podawane podczas testów zwiększają wydajność nadnerczy. Naukowcom wciąż nie udało się określić dokładnej ścieżki działania i tego, czy biochemiczne działanie zioła jest odczuwalne wyłącznie przez nadnercza, czy też w jakiś sposób wpływa również na podwzgórze i przysadkę mózgową.
Rola żeń-szenia w uwrażliwianiu podwzgórza w celu zwiększenia jego wydajności została prawdopodobnie odkryta w eksperymencie badacza żeń-szenia z Wielkiej Brytanii. Bezpośrednie działanie żeń-szenia na przysadkę mózgową i nadnercza oraz jego wpływ na gruczoły płciowe podlegające na regulacji podwzgórza można ujawnić, jeśli wyniki eksperymentów potwierdzą się.
Żeń-szeń będzie wówczas również pośrednio powiązany i przypuszcza się, że ma wpływ na tkanki narządów docelowych, na które te gruczoły działają i które regulują fizjologię organizmu.
Podczas jednego z badań wykluczono wszelką możliwość wytwarzania hormonów stresu przez nadnercza i jajniki u szczurów laboratoryjnych, gdy struktury te usunięto zwierzętom doświadczalnym.
Następnie szczury laboratoryjne podzielono na dwie grupy testowe, jedna grupa otrzymywała jedynie placebo przez osiem dni, podczas gdy druga grupa szczurów testowych otrzymywała żeń-szeń przez ten sam okres. Następnie wszystkim tym zwierzętom wstrzyknięto główny hormon stresu, zwany kortykosteronem, po podaniu placebo i żeń-szenia.
Aby dowiedzieć się, gdzie dokładnie w organizmie znalazł się kortykosteron, badacze chemicznie "oznaczyli" hormon przed wstrzyknięciem go zwierzętom doświadczalnym.
W porównaniu do grupy otrzymującej placebo, u szczurów, którym podano żeń-szeń, wykazano ponad siedmiokrotnie większe odkładanie się kortykosteronu w obszarach mózgu otaczających podwzgórze, zatem żeń-szeń jest u tych zwierząt bezpośrednio odpowiedzialny za radzenie sobie z hormonami stresu.
Równoważenie działania podwzgórza w stosunku do poziomu hormonów w organizmie jest oczywiste i we wszystkich normalnych obszarach ciała podwzgórze działa w pętli sprzężenia zwrotnego dla hormonu stresu, kortykosteronu i innych hormonów.
Kiedy mózg wykryje podwyższony poziom tych hormonów, uruchamia się równoważący mechanizm biochemiczny i w ten sposób reguluje się poziom hormonów. Żeń-szeń może zwiększyć skuteczność kortykosteronu w walce ze stresem, ponieważ zioło to może uwrażliwiać podwzgórze na działanie tej biochemicznej pętli sprzężenia zwrotnego w mózgu.
Uważa się, że wydajność mózgu u osób przyjmujących żeń-szeń jest większa, ponieważ zioło działa "uruchamiając" podwzgórze, co powoduje inicjację wydzielania hormonów, co prowadzi do większej wydajności funkcjonowania mózgu, jak wynika z badań jednego z badaczy żeń-szenia.
